موزاییک چیست؟

موزاییک از جمله مصالح پرکاربرد در ساختمان سازی می باشد. موزائیک نوعی کفپوش محسوب می شود که در ساخت آن از سیمان، ماسه، آب، پودر سنگ، رنگ های افزودنی و سنگ دانه استفاده شده است.

 

 موزاییک چیست؟

موزاییک از لحاظ لغوی به تصویری که با چیدن قطعات منظم کوچک و رنگی سفالی در کنار هم ایجاد می شود موزاییک یا معرق و یا سفال گفته می شود.ولی بعدها موزاییک به قطعه ای از مصالح ساختمانی تبدیل گردید ودر کشورهای اروپا از جمله آلمان و ایتالیا بسیار محبوب گردید و مورد استفاده قرار گرفت.

موزاییک در ایران نیز بسیار محبوب می باشد و در ساختمان سازی مورد استفاده قرارمی گیرد.موزاییک از ترکیب سیمان و یا بتن و قطعه سنگ های درجه بندی شده رنگی و ...تولید می گردد.موزاییک ها بر اساس نوع تولید پرسی و یا ویبره ای مقاومت فشاری خاص خود را دارا می باشند و برای کاربردهای مختلف استفاده می گردند.مقاومت فشاری ، استقامت در برابر تغییرات هوایی و سرما و گرما ، میزان جذب آب مشخص کننده کاربرد موزاییک برای داخل و یا خارج ساختمان می باشد.

مواد اصلی تشکیل دهنده موزاییک :

1. سیمان (بر اساس طرح و کاربرد موزاییک ، سیمان سفید و یا سیمان سیاه و یا سیمان رنگی استفاده می گردد)
2. ماسه بادی و یا دانه های شن 
3. آب 
4. پودر سنگ 
5. رنگهای شیمیایی که برای ترکیب های مختلف متفاوت می باشد.
6. سیمان رنگی جهت لایه روین ،
7.  از سیما ن سفید هم برای لایه روین استفاده می شود.
8. سنگ ریزه 
9. شن و ماسه

لایه های موزاییک :

تولید و ساخت موزاییک در ابعاد و طرح های مختلف صورت گرفته و شامل دو لایه می باشد،

1.  لایه زیرین یا نازین 
2. لایه رویه یا رنگ موزاییک

لایه زیرین یا نازین :

لایه زیرین نسبت به لایه رویی دارای ضخامت بیش تری بوده و باید فشار لایه رویی را نیز متحمل شود. در تشکیل این لایه از سیمان، آب و ماسه استفاده می شود.

لایه رویه یا رنگ موزاییک :

این لایه که سطح رویی موزاییک را تشکیل می دهد از ترکیبات دانه بندی شده و رنگی، پودر سنگ، سیمان و آب تشکیل شده است. نقش هایی که بر روی سطح موزاییک وجود دارد، به واسطه وجود لایه رویه یا رنگ موزاییک می باشد.

انواع روش های ساخت موزاییک :

برای ساخت و تولید موزاییک از دو روش استفاده می شود. ساخت موزاییک با این روش ها به شرح زیر می باشد:

1.  پرسی 
2.  ویبره ای

روش پرسی :

در روش پرسی از اعمال فشار توسط دستگاه پرس موزاییک کمک گرفته می شود و باعث ایجاد تراکم در موزاییک خواهد شد.فشار وارد شده بسته به نوع سنگ دانه های به کار رفته در تولید موزاییک و ابعاد آن متغیر می باشد. این موزاییک ها نمونه ای از موزاییک های دو قشری بوده و حتما نیاز به ساب خوردن دارند.

روش ویبره ای :

در روش ویبره ای برخلاف روش پرسی، فشاری وجود نداشته و تراکم ایجاد شده در موزاییک با استفاده از دستگاه لرزاننده صورت می گیرد. موزاییک هایی که با این روش ساخته می شوند سطح صافی داشته و به ساب خوردن نیازی ندارند.تنها آن دسته از موزاییک های ویبره ای که در ترکیب آن ها از سنگ های تزئینی استفاده شده است، نیاز به ساب دارند. این موزاییک ها در دسته موزاییک های تک قشری قرار می گیرند.

انواع موزاییک :

موزاییک گرانیتی :

موزاییک های گرانیتی به روش ویبره ای و پرسی تولید می شوند و در موارد مختلفی کاربرد دارند. از جمله کاربردهای موزاییک گرانیتی می توان به استفاده از آن ها به عنون کفپوش سالن های صنعتی، پارکینگ، انبار، مدارس و کارخانه ها اشاره کرد.

موزاییک ویبره ای :

موزاییک های ویبره ای همان موزاییک های تک لایه ای هستند که نیاز به ساب نداشته و برای ساخت آن ها فشاری وجود ندارد. تولید این گونه کاشی ها به این صورت است که در ابتدا مواد مورد نیاز برای ساخت کاشی با یکدیگر مخلوط شده و به اندازه نیاز درون قالب های پلاستیکی ریخته می شود.

موزاییک شسته:

تولید این نوع موزاییک مانند موزاییک های گرانیتی و معمولی است با این تفاوت که مدت زمانی را که موزاییک در گرم خانه نگه داری می شود تا آب فیزیکی خود را از دست بدهد 5 ساعت بوده و پس از آن عمل ساب بر روی آن ها به گونه ای متفاوت از موزاییک های عادی انجام میگیرد.

 بدین گونه که در دستگاه ساب به جای سنگ سمباده، فرچه های سیمی به کار می رود که در 3 مرحله که به ترتیب از زبر به نرم قرار گرفته اند موزاییک ها را پرداخت می کنند، علاوه بر آن در زمان ساب، موزاییک ها در معرض آب با فشار قوی قرار می گیرند.

 موزاییک ها تک لایه ای:

نوع دیگر از موزاییک که بیشتر درکشورهای آلمان و ایتالیا تولید و استفاده می شود .این نوع از موزاییک تک لایه بوده و به علت وزن کم در ساختمانهای چندین طبقه ازآن استفاده می شود و همچنین فاقد قسمت زیرین یا نارین است و در آن سنگ دانه های بسیار ریز استفاده شده است ولی به طورکلی روش تولید آن مانند موزاییک گرانیتی می باشد.

طبقه بندی موزاییک ها بر اساس شکل ظاهرو نمای سطح رویه :

1- موزاییک سیمانی:

موزاییکی که در سطح رویه فاقد سنگ دانه های تزئینی است و تنها دارای شیار و طرحهای ساده است.

2- موزاییک سنگ دار:

موزاییکی است که در سطح رویه ی آن از سنگ های تزئینی استفاده شده است و به 3 صورت شیاردار(طرح دار)، صاف و شسته ساخته می شود و برحسب اندازه و قطر دانه های سنگی قابل مشاهده است.

3- موزاییک شیاردار:

موزاییکی است که در سطح رویه آن به اشکال مختلف دارای فرورفتگی و برجستگی بوده و به عنوان فرش کف پیاده رو و محوطه استفاده می شود.

4- موزاییک پلاکی:

موزائیکی است که در سطح رویه آن مصالح ساختمانی سخت و صیقل پذیر وجود دارد و اندازه این سنگها برحسب ابعاد موزاییک متفاوت است و به صورت صاف ساخته می شود.

استاندارد موزاییک :

برای موزاییک استاندارد تعریف شده ای وجود دارد که شاخص های مختلفی را بررسی می نماید. برخی از این شاخص ها شامل گونیا بودن، تابیدگی، مقاومت خمشی و تست ذوب و یخبندان است.

استاندارد موزاییک تا قبل از سال 1395 با شماره استاندارد 755 توسط سازمان استاندارد ایران تعیین شده بود که از پس، استاندارد موزاییک به دو نوع استاندارد تبدیل شد:

الف) استاندارد موزاییک با کاربرد بیرونی با شماره استاندارد 2/755 که در آزمون های این استاندارد توجه بیشتری به سیکل ذوب و یخبندان شده است.

ب) استاندارد موزاییک با کاربرد درونی با شماره استاندرد 1/755 که در آزمون های این استاندارد توجه به سیکل ذوب و یخ بندان کمتر است .