ویژگی های یک فرش دستباف خوب و با کیفیت چگونه است؟

بشر از زمانی که خود را شناخت و ضرورت وجود ملزومات زندگی را احساس کرد، به فکر داشتن منسوجی بود تا او را در برابر سرما و سختی زمین محافظت نماید. پشم و موی حیوانات اولین یافته‌های بشر برای برآوردن این نیاز بود و متعاقباً پوست این حیوانات اولین زیرانداز یا به عبارت دیگر، فرش آنها بود.به دنبال تحول ، بشر آموخت که می تواند با در هم نمودن و فشردن الیاف پشم، زیراندازی ضخیم‌تر و گرم‌تر به نام نمد تهیه نماید و با فراگیری فنون ریسندگی ، نخ‌های پشمی را تولید نمود و برای اولین بار با ادغام رشته نخ‌های افقی و عمودی نخ‌های پشم، گلیم را ابداع کرد و این سرآغازی بود برای ابداع فرش گره‌دار یا پرزدار که هنر و فنی پیشرفته‌تر بود.

 

 تاریخچه فرش در ایران:

در سال ۱۳۲۸ شمسی اولین فرش‌های گره‌دار به عنوان پوشش اسب و یا در چادر صحرانشینان مورد استفاده قرار گرفته است و سپس در تولید این محصول پیشرفت‌های زیادی حاصل شده پژوهشگران اعتقاد دارند که آغاز شکوفایی هنر فرشبافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی بر می‌گردد.

فرش ایرانی از دیرباز معروف و مورد استفاده بوده، سند آن نیز گزنفون تاریخ‌نگار یونانی در کتاب سیرت کوروش، در بین سال‌های ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد می‌نویسد: «ایرانیان برای این‌که بسترشان نرم باشد قالیچه زیر بستر خود می‌گسترند.»تنوع در روش تولید، اندازه، جنس، رنگ و تفاوت‌های ظاهری و ساختاری همگی باعث شده است که فرش دست‌باف ایران دارای انواع مختلفی باشد که هر یک نام مشخصی دارد.

ویژگی های یک فرش دستباف خوب و با کیفیت :

فرش دستباف به عنوان کالای نمادین کشور ایران است تا جایی که وقتی نام فرش دستباف در سراسر دنیا به زبان می آید کشور ایران در ذهن ها تداعی می شود چرا که بهترین و زیباترین فرش ها در جهان فرش های دستباف ایرانی است .اما متاسفانه در سالهای اخیر فرش دست باف نسبت به گذشته کمتر خریداری می شود .

در گذشته فرش دستباف حرف اول را میزد و به عنوان پس اندازی برای آینده محسوب می شد که با گذشت زمان و کهنه شدن به ارزش آن افزوده شده و گرانبهاتر می شد.

امروزه به دلیل قیمت گران فرش دستباف و مقایسه قیمت آن با فرش ماشینی توان خرید این فرش از عهده بسیاری از افراد بر نمی آید .اما خرید فرش دست باف به این خاطر که عمر طولانی دارد و با پا خوردن به قیمت آن افزوده می شود و شما می توانید آن را به عنوان پس اندازی برای آینده در نظر بگیرید بسیار به صرفه است .

همچنین با خرید این هنر ارزشمند نه تنها قدردان هنرو هنرمند تولید کننده آن هستیم بلکه به سلامت خود نیز کمک کرده ایم چون فرش دستبافت انرژی دهنده و ضدآلرژی است.

انواع فرش دستبافت :

فرش های ایرانی دستبافت به دو دسته کلی قالی و قالیچه تقسیم می شوند. تفاوت اصلی قالی و قلیچه نیز به ابعاد آنها باز می گردد. به فرش هایی که اندازه آنها 6 متر یا کمتر است قالیچه می گویند.

اندازه رایج فرش های دستبافت :

متداول ترین اندازه های فرش دستبافت ایرانی 6متر، 9متر، 12 متر و 24 متر است که با توجه به فضای محیط انتخاب می شود.

1.قالی:

 به فرشهایی که در اندازه های ۳×۲ متر،۵/۳×۵/۲ متر،۴×۳ متر،۴×۶ متر باشد، گفته می شود.

2. قالیچه:

 به فرشهایی گفته می شود که مساحت آن از ۴ متر مربع کمتر باشد. اندازه قالیچه های متعارف شامل ۲۰/۲×۴۰/۱ و ۵/۲×۵/۱ متر می باشد.

3. کلّگی: 

به فرش هایی می گویند که از نظر عرض از قالی کم عرض تر و از نظر درازا از ۴ متر کمتر باشد که در اندازه های ۳×۵/۱ متر،۳×۷/۱ متر و ۷/۳×۲ متر بافته می شود.

4.کناره:

 فرشی است که برای راهروها و راه پله ها استفاده می شود و پهنای آن از ۷۰/۱ تا ۵/۰ متر و طول آنها از ۱۰-۳ متر متفاوت است و در بعضی از موارد استثنائی نیز تا ۱۵ متر و بیشتر بافته شده است.

5.ذرع و نیم و ذرع چارک:

 به فرشهایی که ابعاد آن ۵/۱×۰۴/۱ و ۶۰/۱×۱۰/۱ متر باشد ذرع و نیم گفته می شود. همچنین به فرشهایی که ۳۰/۱×۸۰/۰ متر باشد ذرع و چارک گفته می شود.

6. پشتی:

 به قالیچه هایی که مساحت آنها کمتر از یک متر مربع باشد. متداولترین اندازه پشتی ۹۰×۶۰ سانتی متر می باشد.

7.پادری: 

به قالیچه های کوچکی که اندازه پاگرد در بافته می شود پادری می گویند.

عوامل موثر در قیمت قالی دستبافت :

قیمت یک فرش یا قالیچه به عواملی نظیر ابعاد، نقشه، رنگ، جنس نخ و میزان ریزبافی آن بستگی دارد. شایان ذکر است که قالی های ابریشمی ریز باف با رج بالا و ابعاد بزرگ بسیار ارزشمندند و از گران ترین فرش های جهان محسوب می شوند.

انواع طرح فرش دستبافت :

دسته بندی های زیادی برای طرح و نقش فرش های دست بافت ایرانی بیان شده که به چند نوع از مشهورترین آن ها اشاره خواهیم کرد.

طرح افشان: 

به طور کلی تمام طرح های موجود در متن فرش افشان و پراکنده هستند.

طرح شاه عباسی:

 عنصر اصلی فرش گل شاه عباسی یا همان نیلوفر آبی است.

طرح بته جقه:

 همان طور که از نام آن پیداست، این طرح منقش به بته جقه های بزرگ است.