انواع کاشی از لحاظ کاربرد:

کاشی را شاید بتوان مهمترین متریال پوشش دهنده در صنعت ساختمان و هنر معماری دانست. از اولین دوران ساخت کاشی در جهان، ایران همواره یکی از مراکز اصلی تولید کاشی بوده است.هنرمندان کاشی ساز ایرانی با استفاده از ذوق و قریحه هنری خود اقدام به ساخت کاشی و سرامیک با رنگ‌ها و طرح‌های مختلف برای استفاده در معماری بناهای فاخر ایرانی نمودند. این هنر فاخر نام خودر را از شهر کاشان برگرفته است که در گذشته مرکز صنعت کاشیکاری ایران بوده است. کاشی در انگلیسی با عنوان Tile شناخته می‌شود که برگرفته از واژه لاتین tegula مشتق شده از فعل tegere به معنای پوشاندن و پوشش دادن است. رومیان به سفال‌هایی که در بام‌ها برای عایق کاری سقف استفاده می‌کردند tegere می‌گفتند. تولید کاشی و سرامیک بی توجه به درجه بندی کاشی و سرامیک در طول این سالها با رشد و توسعه همراه بوده است و امروزه این محصول تفاوت بسیاری با نمونه های اولیه آن دارد.

 پیشینه کاشی و سرامیک :

ایده ساخت کاشی به عنوان پوششی برای دیواره و کف بنا، از آجرهای لعابدار تزیینی و سفال‌های لعابداری گرفته شده است که در گذشته برای ساخت انواع ظروف سفالی به کار گرفته می‌شد در نتیجه کاشی به عنوان یک متریال مجزا از ترکیب آجرهای منقوش لعابدار برای تزیین دیواره‌ها و ظروف سرامیکی ساخته شده از سفال برای جلوگیری از نشت آب و رطوبت به وجود آمد. 

در دوران تاریخی استفاده از سفال پخته لعابدار در بناها برای منقوش کردن دیوارها با عنوان آجر لعابدار به کار گرفته می‌شد. قدیمی‌ترین نمونه آجرهای لعابدار منطقه خاورمیانه را شاید بتوان آجرهای لعابدار زیگورات چغازنبیل شوش که متعلق به 3300 تا 3400 سال پیش است دانست پس از آن بارزترین نمونه‌های آجرهای لعابدار در دروازه ایشتار بابل و کاخ‌ها هخامنشی شوش که متعلق به داریوش اول است را می‌توان یافت. 

دروازه بابل به عنوان یک اثر جذاب از آجرکاری لعابدار شناخته می‌شود که متعلق به بیش از 2600 سال پیش است. پس از ظهور کاشی در دوران اولیه اسلامی، شهرهای مختلفی در جهان اسلام به ساخت کاشی پرداختند و کم کم تولید این متریال رو به رشد نهاد.

 پس از انقلاب صنعتی ما شاهد ظهور کارخانجات کاشی و سرامیک بوده ایم که این محصولات دچار تحول بسیاری در تولید گردید و سرامیک به عنوان کاشی کف روی کار آمد و امروزه شاهد کارخانجات کاشی دیوار و سرامیک کف هستیم.

تفاوت کاشی و سرامیک :

یک قطعه کاشی از دو قسمت تشکیل می شود :

۱- قطعه سفالی که قسمت اصلی و استخوان‌بندی کاشی را تشکیل می‌دهد.

۲- لعاب روی آن که ماده‌ای است شیشه‌ای و قسمت رویی آن را تشکیل می‌دهد.

حال به کاشی ای که لعاب روی آن از جنس سرامیک باشد، کاشی سرامیکی یا سرامیک (در بازار) گفته می شود

 به مواد غیرآلی غیرمعدنی جامد اصطلاحا سرامیک گفته می شود.

انواع کاشی از لحاظ کاربرد:

1.  .کاشی کف 
2.  .کاشی دیوار
3.  .کاشی های پرسلانی 
4.  .گرانیتی 

1. کاشی کف ( برای استفاده در کف ساختمان ها):

 کاشی های کف به دلیل اینکه در مجاورت اصطکاک بالایی قراردارند، بایستی محکم باشند، مقاومت سایشی سطح بالا و جذب آب پایینی داشته باشند. به همین علت این نوع کاشی ها معمولا در درجه حرارت بالاتری نسبت به کاشی های دیوار پخته می شوند. به علاوه ضخامت این نوع کاشی ها معمولا از ضخامت کاشی دیوار بیشتر است.

2. کاشی دیوار ( برای استفاده در دیوار های داخلی ساختمان ) : 

این نوع کاشی ها معمولا در درجه حرارت پایین تری نسبت به کاشی کف پخت می شوند، بنابراین جذب آب بالاتری دارند و لعاب آن ها شفاف تر می باشد.

نکته١ : جذب آب بالا ( تا حد استاندارد ) برای کاشی ھای دیوار امری منفی تلقی نمی شود و این جذب آب بالا ، از لحاظ مسائل فنی ضروری است.

نکته٢ : از کاشی ھای مخصوص دیوار و با جذب آب بالا به ھیچ عنوان نباید برای نما و یا خارج از ساختمان استفاده کرد.

نکته٣ : کاشی کف را می توان برای دیوار استفاده نمود، اما کاشی دیوار را نمی توان برای کف استفاده کرد.

3. کاشی پرسلانی :

 این نوع کاشی ھا از مواد اولیه بسیار مرغوب و با کیفیت بالا ( خاک رس سفید رنگ یا کائولینی ) تھیه می شوند و در شرایط ویژه ای از جمله فشار پرس و دمای پخت بالا( ١٢٠٠ درجه به بالا ) پخته و محصولی بسیار مقاوم از نظر مقاومت شکست ، با مقاومت سایشی سطح بالا و با تخلخل بسیار پایین می باشند. 

کاشی پرسلانی در برابر یخ زدگی، فرسایش و مواد شیمیایی از مقاومت بسیار بالایی برخوردار است. به ھمین جھت برای استفاده در مناطق عمومی پر رفت و آمد و فضاھای آزاد، کاشی ھای پرسلانی و گرانیتی ایده آل ھستند.نکته: پشت کاشی ھای پرسلانی معمولا سفید رنگ است، اما ممکن است در مواردی خاص کاشی پرسلانی پشت سفید نباشد.

4.کاشی گرانیتی : 

در بازار ، به کاشی ھای پرسلانی بدون لعاب و پولیش خورده ( صیقل یافته ) به اصطلاح ، گرانیت گفته می شود. این نوع کاشی ھا مانند کاشی ھای پرسلانی از مقاومت بالا و جذب آب پایینی برخوردار ھستند.

نکته: منظور از کاشی گرانیتی، سنگ گرانیت نیست.

انواع پخت کاشی :

1. تک پخت
2. دوپخت
3. سه پخت

1. تک پخت:

بدنه و لعاب آن بصورت همزمان و در درجه حرارت بالا پخته می شوند و یکبار هم به درون کوره می شوند.مدل پرسلانی که باید جذب آب بسیار اندکی داشته باشند به این روش ساخته می شوند.

2.دو پخت:

کاشی های با کیفیت دیواری به این صورت پخته می شوند یکبار بدنه پخته می شود و سپس لعاب بر روی ریخته شده و در نتیجه در کوره پخته می شوند که نتیجه ی این فرایند ساخت کاشی های با کیفیت می باشد.

3.سه پخت:

این روش برای ساخت کاشی های طرحدار می باشد که آن ها را در کوره ریخته و سپس طرح ها بر روی آن ها ریخته شده و پخته می شود.

در کجاها می توان از کاشی ها استفاده کرد؟

موارد استفاده از این محصولات بسیار زیاد است. شما می توانید از کاشی ها داخل نما ساختمان، کفپوش حیاط، کفپوش اتاق ها، کفپوش آشپزخانه، کفپوش سرویس بهداشتی و حمام و … استفاده کنید. همینطور برای هر محل یا موقعیت یا هر کسب و کار نیز می توان کاشی های مختلفی را مورد استفاده قرار داد.

برای مثال داخل بیمارستان ها بیشتر از سرامیک ها استفاده می شود.

لعاب کاشی چیست؟

لعاب کاشی ، لایه ای شیشه ای است که به صورت مایع بر روی بدنه کاشی ریخته و سپس پخته می شود.لعاب روی سطح کاشی تخلخل ھای موجود سطح را می پوشاند و از نفوذ مواد مختلف به بدنه کاشی جلوگیری می کند ، به علاوه امکان چاپ طرح ھای متنوع را بر روی کاشی فراھم میکند.

لعاب ھا را می توان به دو دسته کلی  دسته بندی کرد.

1.   براق 
2. – مات

لعاب ھای براق :

 درخشندگی بالایی دارند و محیط را روشن تر و بزرگ تر نشان می دھند ، تمیزکاری آسان یکی دیگر از محاسن لعاب ھا براق است.

 معایب لعاب ھای براق:

1.ازمعایب میتوان به سر و لیز بودن بیشتر نسبت به لعاب مات اشاره کرد . 

2.به علاوه لکه ھای بجامانده از دست برروی لعاب براق واضح تر است.

لعاب مات:

از طرفی دیگر سر بودن لعاب مات بسیار کم است و این نوع لعاب به محیط آرامش بیشتری می بخشد.